به گزارش خبرنگار ایبنا، سامانه پرداخت ACUMER؛ (Asian Clearing Union Mechanism for Electronic Remittance) یا «مکانیزم حواله الکترونیکی اتحادیه پایاپای آسیایی» به عنوان یک ابتکار مهم در راستای تسهیل معاملات مالی و تجاری میان کشورهای عضو اتحادیه پایاپای آسیایی طراحی شده است. این سامانه با هدف کاهش هزینه‌های انتقال وجه و تسریع در فرآیند پرداخت‌های بین‌المللی میان این کشور‌ها ایجاد شده و می‌تواند به عنوان یک ابزار مؤثر در تقویت همکاری‌های اقتصادی و تجاری در منطقه آسیای مرکزی و جنوبی عمل کند.
آزیتا مهدوی؛ مدیر حوزه سامانه‌های مبادلات ارزی شرکت خدمات انفورماتیک، در رابطه با این سامانه به خبرنگار ایبنا گفت: سامانه ACUMER برای فراهم کردن زیرساخت‌های فناورانه با هدف ارتباط تجاری کشورهای عضو اتحادیه پایاپای آسیایی طراحی شده است که در واقع ماموریت بانک مرکزی ایران به عنوان دبیرخانه دائمی این اتحادیه و ریاست کمیته فرعی IT بوده است.
وی افزود: این سامانه با استفاده از استاندارد و مدل معماری سوئیفت طراحی و پیاده‌سازی شده تا ارتباط بین کشور‌ها را تسهیل و آنها را از سوئیفت بی‌نیاز کند.
مهدوی در پایان با بیان اینکه پس از سال‌ها آموزش و اعتمادسازی، موفق به کسب رضایت کشور‌ها برای عضویت در این سامانه شده‌ایم، گفت: این کشور‌ها از ۱۴ مهرماه ۱۴۰۳ به صورت عملیاتی وارد این شبکه شده‌اند و فرآیند تجاری را در این سیستم انجام می‌دهند.
کمیسیون اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل برای منطقه آسیا و اقیانوس آرام (اسکاپ)، در دهه ۱۹۶۰ میلادی، برای توسعه تجاری بین کشورهای منطقه آسیا و اقیانوس آرام تلاش‌های گسترده‌ای را انجام داد که در نهایت به ایجاد اتحادیه پایاپای آسیایی با هدف توسعه همکاری‌های پولی میان این کشور‌ها در سال ۱۹۷۴ میلادی انجامید.
در حال حاضر ۹ کشور آسیایی بنگلادش، بوتان، هند، ایران، مالدیو، میانمار، نپال، پاکستان و سریلانکا اعضای این اتحادیه را تشکیل می‌دهند.
این اتحادیه دارای منافع اقتصادی زیادی برای اعضا از جمله امکان استفاده از پول‌های ملی، صرفه جویی در استفاده از ذخایر ارزی، تسهیل و تمدید تسویه پرداخت‌ها، توسعه فعالیت‌های اقتصادی و بازرگانی، گسترش همکاری‌های پولی و تقویت روابط بانکی، امکان ایجاد ترتیبات متنوع پولی، مالی و تجاری جهت تحقق اهداف معین، تبادل اطلاعات و تجربه و بسط همکاری‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی میان اعضا و ارتقای قدرت چانه زنی در بازار‌های بین المللی می‌باشد.
دبیرخانه اتحادیه پایاپای آسیا به عنوان «دفتر مرکزی اتحادیه پایاپای آسیا» از ابتدای تاسیس اتحادیه، به صورت دائمی در تهران قرار داشته و تنها نهاد بین المللی حاضر در ایران با سابقه طولانی فعالیت کاملا عملیاتی در حدود نیم قرن است.
هدف اصلی سامانه ACUMER، ایجاد یک بستر امن و کارآمد برای انجام معاملات مالی میان کشورهای عضو اتحادیه پایاپای آسیایی است. با توجه به افزایش حجم تجارت و نیاز به تسهیل در نقل و انتقالات مالی، این سامانه می‌تواند به کشورهای عضو کمک کند تا از مزایای زیر بهره‌مند شوند:
۱) کاهش هزینه‌های انتقال وجه:
سامانه ACUMER با حذف واسطه‌ها و ایجاد امکان برقراری روابط مالی به صورت مستقیم بین دو یا چند کشور در قالب پیمان‌های پولی دو یا چندجانبه، هزینه‌های انتقال وجه را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.
۲) تسریع در فرآیند پرداخت:
با استفاده از این سامانه، دیگر برای پرداخت‌های بین‌المللی نیاز به عبور از سازوکار کشورهای غربی نیست و زمان لازم برای انجام پرداخت‌ها به حداقل می‌رسد و تاجران و شرکت‌ها می‌توانند سریع‌تر به منابع مالی خود دسترسی پیدا کنند. از سوی دیگر امکان استفاده از ابزار‌های پولی و مالی متنوع برای تاجران کشورهای عضو اتحادیه پایاپای آسیایی فراهم می‌شود.
۳) افزایش شفافیت مالی:
سامانه ACUMER با ارائه گزارش‌های دقیق و شفاف از تراکنش‌ها، امکان نظارت و کنترل بهتری بر روی نقل و انتقالات مالی را فراهم می‌آورد و کشورهای عضو می‌توانند بدون استفاده از سازوکار‌های غربی، با انعقاد توافقنامه و تدوین قوانین و مقررات لازم، عملیات کنترل و نظارت بر حوزه‌های پولی و مالی جهت مبارزه با پولشویی، تامین مالی تروریسم و عملیات مجرمانه را انجام دهند.
۴) تقویت همکاری‌های اقتصادی:
این سامانه منجر به تقویت روابط تجاری و اقتصادی میان کشورهای عضو اتحادیه پایاپای آسیایی می‌شود و می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد توافقات و همکاری‌های جدید باشد.
۵) دلارزدایی و دورزدن تحریم‌ها:
به دلیل سلطه مالی ایالات متحده آمریکا بر پرداخت‌های دلاری در سطح جهان و اعمال تحریم‌های سنگین و ظالمانه در استفاده از ابزار‌های پرداخت بین‌المللی بر کشورهای مختلف دنیا از سوی کشورهای غربی، استفاده از ارز‌های محلی و سازوکار‌های جایگزین سوئیفت در سال‌های اخیر بسیار گسترش یافته است.
بسیاری از کشور‌ها به دنبال حذف دلار از مبادلات خود با کشورهای دیگر هستند تا سلطه آمریکا را کاهش دهند. یکی از تجارت موفق دلارزدایی در جهان بین کشورهای چین و روسیه اتفاق افتاده و طبق اعلام مسئولین روسیه در حال حاضر تمام پرداخت‌های بین این دو کشور بدون استفاده از دلار و یورو انجام می‌شود.
سامانه پرداخت ACUMER به عنوان یک ابتکار نوآورانه در حوزه مالی و تجاری می‌تواند نقش مهمی در تسهیل معاملات بین‌المللی و تقویت همکاری‌های اقتصادی بین اعضای اتحادیه پایاپای آسیایی ایفا کند. با توجه به مزایای آن در کاهش هزینه‌ها، تسریع در فرآیند پرداخت و افزایش شفافیت مالی و شبیه‌سازی سازوکاری مشابه سوئیفت این سامانه می‌تواند به عنوان یک ابزار مؤثر در توسعه تجارت و سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی شناخته شود و جایگزینی مناسب برای سوئیفت جهت استفاده کشورهای مورد تحریم و شرکای تجاری آنها باشد. برای بهره‌مندی حداکثری از این سامانه، کشورهای عضو اتحادیه پایاپای آسیایی قصد دارند تا همکاری‌های خود را به منظور بهبود زیرساخت‌ها و هماهنگی‌های قانونی افزایش دهند.
محمدرضا فرزین؛ رئیس کل بانک مرکزی در یازدهمین همایش سالانه بانکداری نوین و نظام‌های پرداخت، اظهار کرد: در اتحادیه پایاپای آسیایی، سوئیفت را کنار گذاشتیم و ACUMER را جایگزین کردیم. امیدواریم بتوانیم آن را توسعه دهیم و با استفاده از آن، روابط و تعاملات خود را با کشورهای عضو اتحادیه پایاپای آسیایی گسترش دهیم.
